Değişkenler içlerinde veri saklayan programlama arçlarıdır. Bir programı geliştirirken programcı iki türlü veri kullanır bunlar karakter dizileri ve sayısal verilerdir. Bu da bir programlama dilinde verileri depolayan araçları ikiye ayırmayı zorunlu kılmıştır. Diğer programlama dillerinde olduğu gibi Visual Basic'te de veri depolayan araçlar yani değişkenler ikiye ayrılırlar. Bunlar : Karakter dizileri ve sayısal değişkenlerdir. Değişkenlerle ilgili daha ayrıntılı bilgi için aşağıdaki tabloyu inceleyiniz.
Karakter Dizileri
|
|
Sayısal Değişkenler |
|
Byte |
0-255 arası tam sayı |
1 Byte |
Integer |
Kısa tam sayı |
2 Byte |
Long |
Uzun tam sayı |
4 Byte |
Single |
Kısa rasyonel sayı |
4 Byte |
Double |
Uzun rasyonel sayı |
8 Byte |
Currency |
19 haneli rasyonel sayı |
8 Byte |
|
|
Diğer |
|
Boolean |
True/False mantıksal tip |
1 Byte |
Variant |
Her türlü veriyi depolayan değişken tipi |
8 Byte |
|
|
Değişken Tanımlama
Visual Basic'te herhangi bir olay veya alt programda geçerli olacak bir değişkeni tanımlamaya gerek yoktur. Kullanılan değişken olay veya alt program çalışmaya başladığında otomatik olarak Visual Basic tarafından tanımlanır. Bu yöntem ile program geliştirmek kolay olmasının yanısıra büyük uygulamalarda yetersiz kalmaktadır. Bu yöntemin bir dezavantajı ise kod yazımı sırasında programcının yapacağı değişkenlere bağlı yazım (syntax) hatalarını derleyicinin farkedememesidir. Visual Basic Code Window içindeyken en üste Option Explicit yazıldığında Visual Basic derleyicisi kullanılan bütün değişkenlerin tanımlanmasını şart kılar. Visual Basic'te üç türlü değişken tanımlama yöntemi vardır bunlar;
Dim : Kullanıldığı ortamda geçerliliğini sürdüren değişkenler tanımlamak için kullanılır. Değişkenler Dim ile bir olayın içinde tanımlandığında sadece o olay içinde geçerli olurlar. Formun veya Modülün General Declarations bölümünde tanımlanan değişkenler tanımlandıkları form veya modülün içindeki bütün olay, alt program ve fonksiyonlarda geçerli olurlar. Aşağıdaki örnekte x değişkeni Dim deyimi ile tanımlanan bir Integer'dır. Kullanıcı Command1 isimli düğmeye bastığında doğar, sadece Command1_Click() olayı içinde geçerlidir ve olay bittiğinde ölür.
Private Sub Command1_Click()
Dim x as Integer
x=3
End Sub
Static : Kullanıldığı ortamda geçerliliğini sürdüren ve alt programın içinde olduğu form veya modül bellekten silinene kadar yaşamını sürdüren değişkenler tanımlamak için kullanılır. Aşağıdaki örnekte x değişkeni Static deyimi ile tanımlanan bir Integer'dır. Kullanıcı Command1 isimli düğmeye ilk basışında doğar, olay bitti ğinde uyur ve içindeki değeri saklar, sadece Command1_Click() olayı içinde geçerlidir ve Command1 isimli CommandButton'ın üstünde olduğu form bellekten silindiğinde ölür. Aşağıdaki örnekte düğmeye üç kez basıldığında Label1 nesnesi ekranda 9 gösterecektir.
Private Sub Command1_Click()
Static x as Integer
x=x+3
Label1.Caption=x
End Sub
Redim : Esnek boyutlu dizi değişkenler tanımlamak veya tanımlanmış bir dizi değişkenin boyutlarını değiştirmek için kullanılır. Ayrıntılı bilgi sonraki bölümlerde verilecektir.
Global : Sadece Modüllerin General Declarations bölümünde kullanılabilir. Projenin heryerinde geçerli olan, program çalıştığında doğan ve program bellekten silindiğinde ölen değişkenler tanımlamak için kullanılır.
Not: Global tanımlanmış x değişkeniniz varsa ve herhangi bir olayın, alt programın veya fonksiyonun içinde de bir x değişkeni tanımlarsanız. O olayın, alt programın ve fonksiyonun içinden global olan x değişkenine erişemezsiniz.
Değişken dönüşüm fonksiyonları
CStr() : Herhangi bir veri tipini String veri tipine dönüştürmek için kullanılır.
CByte() : Herhangi bir veri tipini Byte veri tipine dönüştürmek için kullanılır.
CInt() : Herhangi bir veri tipini Integer veri tipine dönüştürmek için kullanılır.
CLng() : Herhangi bir veri tipini Long veri tipine dönüştürmek için kullanılır.
CSng() : Herhangi bir veri tipini Single veri tipine dönüştürmek için kullanılır.
CDbl() : Herhangi bir veri tipini Double veri tipine dönüştürmek için kullanılır.
Str() : Herhangi bir sayı veri tipini String veri tipine dönüştürmek için kullanılır.
Int() : Herhangi bir sayı veri tipini tam sayıya dönüştürmek için kullanılır.
Val() : Herhangi bir String veri tipini sayıya dönüştürmek için kullanılır.
String İşleme Fonksiyonları
Trim() : Bir String ifadenin başında ve sonunda bulunan boşlukları siler.
LTrim() : Bir String ifadenin başında bulunan boşlukları siler.
RTrim() : Bir String ifadenin sonunda bulunan boşlukları siler.
Mid(String,start,lenght) : Bir String ifadenin bir bölümünü kesmek için kullanılır. Örneğin Mid("ABCDEF",3,2)="CD"
Right(String,Lenght) : Bir String ifadenin sondan istenilen sayıda karakterinin kesilmesi anlamına gelir. Örneğin Right("ABCDEF",3)="DEF"
Left(String,Lenght) : Bir String ifadenin baştan istenilen sayıda karakterinin kesilmesi anlamına gelir. Örneğin Left("ABCDEF",3)="ABC"
Yeni Değişken Türü Oluşturma (Type)
Mevcut kullanılan değişken türleri yetersiz kaldığında veya yapılan çalışmayı sadeleştirmek istendiğinde yeni bir değişken türü tanımanır. Yeni değişken türü bir veya birden fazla mevcut değişken türlerinde tanımlanmış alt değişkenlerden oluşur. Bu işlemi gerçekleştirebilmek için aşağıdaki yazım kuralına uygun Type komutu kullanılır. Type komutu sadece modül içinde kullanılabilir. Form içinde kullanılamaz.
Type [Yeni Değişken Türü Adı]
AltDeğişken1 As MevcutTür
AltDeğişken2 As MevcutTür
.
.
AltDeğişken3 As MevcutTür
End Type
Yeni oluşturulmuş bir değişken türü programın her yerinde diğer değişkenlerden farksız olarak kullanılabilirler.
Not: Rasgele erişimli dosyalarda kullanılacak olan bir değişken türü içinde tanımlanan String türünde alt değişkenlerin uzunlukları aşağıdaki örnek koddaki belirtilmelidir.
Type Ogrenci
Adı As String * 25
Soyadı As String * 25
Yaşı As Integer
AnneAdı As String *25
BabaAdı As String * 25
End Type