Rasgele dosya erişim yöntemini kullanabilmek için öncelikle dosya içinde saklanacak veriler modellenmelidir. Veriler modellendikten sonra herbir veri grubu için bir değişken türü oluşturulmalıdır. Değişken türü oluşturmak için Type komutu kullanılır.
Rasgele erişimli dosyanın sıralı erişimli dosyalardan program kodlama açısından en büyük farkı dosyaya yazma ve okuma için tek bir yöntem kullanılmasıdır ve sabit disk üstünde bulunmayan bir dosyayı oluşturmak işlemininde bu yöntem tarafından yapılmasıdır. Rasgele erişimli dosyalarda kayıtların uzunluğu sabit olduğundan dosya içindeki her kaydın byte cinsinden adresi bellidir. Buyüzden dosya içindeki istenilen kayda ait bilgiler direkt olarak değiştirilebilir. Bu özellik bu yöntemin en önemli özelliğidir. Rasgele Erişimli dosya kullanma yönteminde dosya açma işlemi aşağıdaki şekilde kullanılır.
Open [Dosya Adresi] For Random As #[Dosya No] Len=[Kayıt Uzunluğu]
[Dosya Adresi] : Türü String'tir. Açılacak olan dosyanın sabit disk üstündeki adresini belirtir.
[Dosya No] : Türü Integer'dır. Açılacak dosyaya daha sonra program içinde bu dosyayı temsil edecek olan ve başka bir dosya tarafından kullanılmayan bir dosya numarasıdır.
[Kayıt Uzunluğu] : Türü Integer'dır. Açılacak olan dosyada kayıtların adreslenmesinde kullanılan üzere her bir kaydın byte cinsinden boyutudur.
Dosya içindeki kayıt sayısı dosyanın byte cinsinden olan boyutunu kaydın byte cinsinden olan boyutuna bölümünden ibarettir. Aşağıda bu işlemi gerçekleştiren program kodu verilmiştir.
Ks = LOF([Dosya No])/[Kayıt Uzunluğu]
Dosya içine kayıt eklemek için put değimi kullanılır. Put değiminin yazım şekli aşağıda belirtilmiştir.
Put #[Dosya No],[Kayıt No],[Kayıt Değişkeni]
[Dosya No] : Dosya açarken kullanılan doaya numarasıdır.
[Kayıt No] : Kaydın kaçıncı sıraya yazılacağını belirtir. Bilgisayar sabit kayıt uzunluğu sayesinde belirtilen kaydın byte cinsinden adresini hesaplar.
[Kayıt Değişkeni] : Kayın No sayesinde hesaplanan kayıt adresine Kayıt değişkeninin içerdiği bilgiler yazılır.
Dosya içinden bir kaydı okumak için Get değimi kullanılır. Get değiminin yazım kuralı aşağıda belirtilmiştir.
Get #[Dosya No],[Kayıt No],[Kayıt Değişkeni]
[Dosya No] : Dosya açarken kullanılan doaya numarasıdır.
[Kayıt No] : Kaydın kaçıncı sıradan okunacağını belirtir. Bilgisayar sabit kayıt uzunluğu sayesinde belirtilen kaydın byte cinsinden adresini hesaplar.
[Kayıt Değişkeni] : Kayın No sayesinde hesaplanan kayıt adresinden okunan bilgiler Kayıt değişkenine yazılır.
Program içinde kullanılmayan dosyalar Close değimi ile kapatılmalıdır.
Close [Dosya No]
